🟦 ตอนที่ 2: พัฒนาระบบ OEE – เปลี่ยนจากกระดาษ สู่การมองเห็นแบบ Real-Time

หลังจากที่เราเข้าใจพื้นฐาน OEE และลองใช้แบบบันทึกด้วยมือในตอนที่ 1 แล้ว เราจะพบปัญหาหลัก ๆ เช่น:

• ข้อมูลไม่ทันเวลา
• ความผิดพลาดจากคนกรอกข้อมูล
• การวิเคราะห์ทำได้ช้า
• ไม่สามารถดูย้อนหลังหรือเปรียบเทียบแนวโน้มได้สะดวก

ดังนั้น ตอนนี้คือจุดเริ่มต้นของ “ระบบ OEE อัตโนมัติ” ที่จะช่วยให้ข้อมูล Real-Time, แม่นยำ และวิเคราะห์ได้ทันที

---

🛠️ วิธีพัฒนาระบบ OEE จาก Manual → Semi-Automatic

✅ ขั้นตอนที่ 1: ติดตั้งเซนเซอร์บนเครื่องจักร

• Digital Sensor หรือ PLC เพื่อจับสัญญาณ:
  • Run / Stop (สำหรับ Availability)
  • Pulse หรือ Encoder (นับชิ้นงาน)
  • Reject Sensor หรือกล้องตรวจชิ้นงาน (สำหรับ Quality)

✅ ขั้นตอนที่ 2: ส่งข้อมูลเข้าสู่ระบบเก็บข้อมูล

• Microcontroller (เช่น ESP32, Arduino) หรือ PLC ต่อกับ SCADA หรือ HMI
• หรือใช้ระบบ IoT + Database (เช่น Node-RED, InfluxDB, Grafana)

✅ ขั้นตอนที่ 3: วิเคราะห์ด้วย Dashboard

• Dashboard แสดง:
  • ค่า OEE รายชั่วโมง / รายวัน
  • กราฟแสดงแนวโน้มของ Availability, Performance, Quality
  • แจ้งเตือนเมื่อ OEE ต่ำกว่ามาตรฐาน

---

🏭 ตัวอย่างจากงานอุตสาหกรรม

🧴 โรงงานผลิตน้ำดื่ม – สายพานบรรจุขวด

เดิม:

• พนักงานจดบันทึกจำนวนขวดจากจอเครื่องทุกชั่วโมง
• เวลาที่เครื่องหยุด ต้องกรอกเวลาเริ่มและหยุดเอง

หลังปรับปรุง:

• ติด photo sensor นับขวดเข้าออก
• ใช้ PLC ส่งสัญญาณ Run/Stop เข้า Node-RED
• บันทึกลง InfluxDB และแสดงผ่าน Dashboard บนจอ LED ในห้องควบคุม

ผลลัพธ์:

• รู้สาเหตุหยุดทันที เช่น “สายพานตัน” หรือ “ไม่มีฝา”
• ข้อมูลย้อนหลังครบถ้วน แยกเป็นกะ / รายวัน / รายเดือน
• ประหยัดเวลาวิเคราะห์ KPI ประจำสัปดาห์ได้เกิน 70%

---

📌 สิ่งที่ต้องพิจารณาก่อนทำระบบ OEE อัตโนมัติ

หัวข้อ	คำถามที่ต้องถามก่อนเริ่ม
ความพร้อมของเครื่องจักร	มีจุดต่อเซนเซอร์หรือสัญญาณ PLC หรือไม่?
บุคลากร	มีคนเข้าใจ SCADA / IoT หรือไม่?
ความต้องการของฝ่ายบริหาร	ต้องการดูข้อมูลแบบไหน?
งบประมาณ	เริ่มต้นได้ที่หลักหมื่นหรือลองระบบทดลองก่อน

---

🧰 เครื่องมือยอดนิยมในการทำระบบ OEE กึ่งอัตโนมัติ

เครื่องมือ	ใช้ทำอะไร	หมายเหตุ
Node-RED	ดึงข้อมูลจาก PLC / Sensor	ใช้งานง่าย, ฟรี
InfluxDB	เก็บข้อมูลเชิงเวลา (Time Series)	เหมาะกับข้อมูล Real-Time
Grafana	แสดงผล Dashboard	สวยงาม, ฟรี
Excel + Power BI	วิเคราะห์แบบเบื้องต้น	เชื่อมต่อกับไฟล์ CSV หรือ SQL ได้