🧠 ความเข้าใจเบื้องต้น

ในโรงงานอุตสาหกรรม ไม่ว่าจะเป็นโรงงานผลิตอาหาร เครื่องจักรยานยนต์ หรือโรงงานอิเล็กทรอนิกส์ การใช้เครื่องจักรให้คุ้มค่าที่สุดคือหัวใจหลักของการลดต้นทุนและเพิ่มกำไร
แต่คำถามคือ… จะรู้ได้อย่างไรว่าเครื่องจักรของเรา “ทำงานได้ดีแค่ไหน?”

cr.https://simonswood.co.uk/services/oee-production-monitoring/

คำตอบคือ “วัดด้วย OEE” ครับ

---

📊 OEE คืออะไร?

OEE (Overall Equipment Effectiveness) หรือ “ประสิทธิผลโดยรวมของเครื่องจักร” คือค่าที่ใช้วัดว่าเครื่องจักรทำงานได้ดีเพียงใด เทียบกับศักยภาพสูงสุด

📐 OEE มีสูตรการคำนวณง่าย ๆ:

OEE=Availability×Performance×Quality\text{OEE} = \text{Availability} \times \text{Performance} \times \text{Quality}OEE=Availability×Performance×Quality

องค์ประกอบ	ความหมาย	ตัวอย่างในโรงงาน
Availability (ความพร้อมใช้งาน)	เครื่องสามารถทำงานได้จริงในเวลาที่ควรจะทำ	หากมีไฟดับ เครื่องเสีย หรือเปลี่ยนแม่พิมพ์ = เวลาสูญเสีย
Performance (ประสิทธิภาพการผลิต)	ความเร็วการผลิตเทียบกับความเร็วที่ควรทำได้	หากพนักงานเติมวัตถุดิบช้า หรือเครื่องไม่วิ่งเร็วเท่าที่ควร
Quality (คุณภาพ)	จำนวนของดีต่อทั้งหมด	หากผลิตออกมา 100 ชิ้น แต่เสีย 10 ชิ้น = คุณภาพลดลง

---

🏭 ตัวอย่างจากโรงงานจริง

🎯 โรงงานผลิตขวดพลาสติก (Blow Molding)

เครื่องจักรถูกตั้งให้ผลิตขวดขนาด 1.5 ลิตร ได้ 1,000 ขวดต่อชั่วโมง

• เวลาเริ่มงาน 8.00 น. ถึง 17.00 น. (9 ชม.)
• แต่เครื่องหยุดเปลี่ยนแม่พิมพ์ 1 ชม. และมี downtime ซ่อมเครื่องอีก 1 ชม.
• เวลาทำงานจริง = 7 ชม. (7/9 = 77.7% Availability)
• ผลิตจริงได้ 6,000 ขวด (ควรได้ 7,000) = 6000/7000 = 85.7% Performance
• ขวดเสีย 300 ใบ = 5700/6000 = 95% Quality

✏ คำนวณ OEE:

OEE=0.777×0.857×0.95=0.631 หรือ 63.1OEE = 0.777 \times 0.857 \times 0.95 = 0.631 \text{ หรือ } 63.1%OEE=0.777×0.857×0.95=0.631 หรือ 63.1

📌 วิเคราะห์:

• เครื่องยังทำงานได้เพียง 63.1% จากศักยภาพสูงสุด
• จุดที่ต้องปรับปรุง: ลดเวลาเปลี่ยนแม่พิมพ์, เพิ่มความเร็ว, ลดของเสีย